یارانه گاز این افراد قطع خواهد شد
به گزارش رصد کالا مهر نوشت: احتمالا تراز گازی کشور در زمستان پیش ِ رو، مبتلا به اختلال شود ازاین رو اعمال اهرم فشار برای کاهش اتلاف انرژی به دست اقشار پرمصرف می تواند به مدیریت مصرف در زمستان کمک نماید.
ایران بعنوان یکی از بزرگ ترین دارندگان منابع گازی دنیا ظرفیت بالایی برای تولید و حتی نقش آفرینی در بازار این سوخت پاک در منطقه دارد، اما در سالهای گذشته با عنایت به روند افسارگسیخته مصرف در داخل کشور، حتی تکمیل همه فازهای پارس جنوبی هم نتوانسته است پاسخگوی تقاضا باشد، به صورتی که الان تراز گازی کشور منفی شده و مجموع تقاضا از عرضه گاز پیشی گرفته است.
بررسی مقدار مصرف و مشترکان پلکان های مختلف نشان داده است که امکان افزایش قابل توجه قیمت گاز در بودجه ۱۴۰۱ برای ۲ درصد از بیشترین مصرف کنندگان گاز خانگی وجود دارد. مصرف انرژی در ایران همیشه با حرف و حدیث های فراوانی درباره الگوی مصرف همراه بوده است. اخیراً تفکیک تعرفه مشترکین پرمصرف و کم مصرف در اولویت سیاستگذاری برای تخصیص یارانه انرژی و اصلاح الگوی مصرف گاز قرار گرفته است.
محمدرضا جولایی مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران، جزئیات بیشتری درباره برنامه وزارت نفت برای اصلاح تعرفه پلکان های گاز بیان می کند: «محاسبه تعرفه مشترکان پرمصرف یا بدمصرف گاز با افزایش گازبها خواهد بود. این تعرفه بزودی اعلام می شود و قرار بر این است، افزایش گازبها در قبض مشترکان گاز طبیعی که الگوی مصرف را رعایت نکنند، اعمال شود و گازبها برای آن دسته از مشترکان که سقف الگوی مصرف ابلاغ گردیده از جانب شرکت ملی گاز ایران را رعایت می کنند، به قیمت سال ۱۳۹۹ محاسبه گردد.
محسن مظلوم فارسی باف مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران، هم با بیان ضرورت اصلاح تعرفه های گاز می گوید: «دمای رفاه در ایران ۲۴ تا ۲۵ است، درحالی که در ژاپن و در عمده کشورهای اروپایی دمای رفاه حدود ۲۰ و زیر ۲۰ درجه است. ما به ازای همین ۴-۵ درجه دمای رفاه بیشتری که تعریف می نماییم، هزینه گزافی می پردازیم.» او با تاکید بر این که این افزایش تعرفه گاز طبیعی هم باید به سبد اقتصاد خانواده چند دهک پایین بازگردانده شود، اظهار داشت: «یک کالای مجانی تا وقتی که مجانی باشد ارزشش را از دست می دهد، ازاین رو به جای این که گاز را مجانی نماییم، باید از آن دهک هایی که مقداری وضع درآمدی بهتری دارند و همینطور مشتریان پرمصرف محسوب می شوند، هزینه بگیریم و در سبد خانواری که صرفه جویی می کند و در دهک پایین تری است، هزینه نماییم.»
تعرفه جدید گاز خانگی برای پرمصرف ها
طبق تصمیم هیئت دولت در آبان سالجاری، تعرفه های گاز بخش خانگی پس از شش سال تغییر نمود و با تمرکز بر مشترکان پرمصرف افزایش پیدا کرد. جدول تعرفه جدید، گازبهای بخش خانگی در ماه های سرد سال را نشان داده است. طبق این جدول گازبهای سه پله اول مصرفی هیچ تغییری نکرده است. از پله چهارم به بعد تعرفه پله بعدی، ۴۰ درصد نسبت به تعرفه پله قبلی افزایش می یابد تا این که در پله آخر که شامل مشترکین پرمصرف و پردرآمد می شود. تعرفه گاز نسبت به تعرفه های قبلی ۴ برابر خواهد شد.
هر چند که در پله آخر، تعرفه گاز مشترکان پرمصرف چهار برابر شده اما با عنایت به این که در محاسبه قبض گاز، میزان مصرف هر پله در تعرفه آن ضرب و سپس جمع می شود، به صورت میانگین قبض گاز پرمصرف ها در مدل تعرفه گذاری جدید دو تا سه برابر شده است.
تعرفه جدید گاز خانگی پرمصرف ها در دستورکار
طبق آمار و ارقام، اصلاح تعرفه های گاز خانگی در آذر سالجاری تاثیر قابل توجهی در اصلاح رفتار مصرفی پرمصرف ها نداشته است. تا پیش از مصوبه دولت سیزدهم برای تغییر تعرفه گاز خانگی در ۲۶ آبان، قیمت این حامل انرژی از سال ۹۴ تا کنون تغییر نکرده بود. در نتیجه شاید برای تأثیرگذاری بر رفتار پرمصرف ها نیاز باشد، دولت چندین بار دیگر تعرفه گاز پرمصرف ها (پله ۷ تا ۱۲) را اصلاح کند، چونکه اقشاری که تمکن مالی دارند، با وجود افزایش تعرفه ها بازهم در رفتار مصرفی خود تغییری ایجاد نکردند. اقدام وزارت نفت در «دو تا سه برابر کردن قبض گاز مشترکان پرمصرف» و «کاهش ۹ درصد میزان یارانه پنهان پرداختی به آن ها» در مصوبه اخیر اصلاح تعرفه گاز خانگی، هر چند اقدامی رو به جلو به حساب می آید اما در مقایسه با وضعیت نامطلوب فعلی همچنان فاصله بسیاری تا رسیدن به حالت ایده آل دارد.
تصویر زیر، میزان قبض پرداختی و یارانه پنهان دریافتی مشترکان هر پله مصرفی را قبل و پس از اعمال تعرفه های جدید نشان داده است. قبض پرداختی با رنگ آبی و یارانه دریافتی با رنگ قرمز نمایش داده شده است. همینطور مستطیل های کم رنگ در ارتباط با تعرفه های قدیم و مستطیل های پررنگ در ارتباط با تعرفه جدید خواهد بود. همانطور که تصویر نشان می دهد، تعرفه های جدید شرکت گاز، معادلات را به صورت قابل توجهی تغییر نداده و تنها به میزان کمی قبض گاز مشترکین پرمصرف (آبی پررنگ) در پله آخر را افزایش و مبلغ بالای یارانه دریافتی آنها را کاهش داده است. در نتیجه اصلاح مجدد تعرفه های گاز خانگی با تمرکز صرف بر مشترکان پرمصرف (حدوداً ۵ درصد از مشترکان) ضروری به نظر می آید.
جریمه ها در عملکرد مشترکان پرمصرف تاثیر گذاشته است؟
هر چند گام وزارت نفت برای اصلاح تعرفه گاز پرمصرف ها به صورت حداقلی تعریف شده بود و اساسا احتیاج به جریمه بیشتر پرمصرف ها برای کنترل مصرف آنهاست، این سیاست گذاری می تواند در رفتار مصرفی تأثیرگذار باشد و به میزانی از هدر رفت مصرف انرژی جلوگیری نماید. چندی قبل جواد اوجی وزیر نفت، ضمن اشاره به اصلاح تعرفه گاز خانگی و با تمرکز بر مشترکان پرمصرف اظهار داشت: «از سال ۹۴ تا اوایل آذر سال جاری برای مشترکان پرمصرف گاز افزایش قیمت نداشتیم. با مصوبه دولت، مصرف گاز برای مشترکان سه پله نخست که ۷۵ درصد مشترکان و ۵۰ درصد مصرف گاز را شامل می شوند هم افزایش قیمتی نداشت اما برای ۲۵ درصد مشترکان در بخش خانگی که ۵۰ درصد مصرف گاز در این بخش را دارند، قیمت گاز را افزایش دادیم.»
وزیر نفت اضافه کرد: «در محاسبه مصرف گاز ۱۲ پله داریم. از پله چهارم به بعد، در ازای هر پله ۴۰ درصد قیمت گاز را برای مشترکان پرمصرف افزایش دادیم و از این محل، مصرف گاز روزانه ۲۵ میلیون مترمکعب کاهش پیدا کرد. حجم انرژی ذخیره شده همانند تولید یک فاز پارس جنوبی است و توانستیم حجمی از سرمایه گذاری برای جبران مصرف گاز را کاهش دهیم. قیمت هر متر مکعب گاز در اروپا حالا به یک دلار و ۳۳ سنت رسیده است. پرمصرف های گاز، سال گذشته برای هر متر مکعب ۴۰۰ تومان پرداخت می کردند اما امروز باید ۲ هزار تومان پرداخت کنند. در گام های بعد به سمت محاسبه قیمت های واقعی گاز برای آنها خواهیم رفت.»
افزایش قیمت گازبهای پرمصرف ها به نفع کیست؟
با اصلاح پلکان های تعرفه گاز، مشترکان پرمصرف خانگی و کاهش و حذف تدریجی یارانه پنهان آنها، اولاً فشار اقتصادی بر همه مصرف کنندگان وارد نمی گردد و اتفاقاً عموم مردم نه تنها از اجرای این طرح گلایه نکرده، بلکه از آن استقبال هم می کنند. ثانیاً افزایش قیمت می تواند به اصلاح رفتار مصرفی آنها منجر شده و بدین صورت در مصرف گاز صرفه جویی شود.
همانطور که می دانید در زمستان پیش ِ رو، ایران با کمبود گاز مواجه خواهد شد و اعمال اهرم فشار برای کاهش اتلاف انرژی به دست اقشار پرمصرف می تواند به مدیریت مصرف در زمستان کمک نماید. اگر اقشار پرمصرف با وجود واقعی سازی قیمت گاز برای آنها، حاضر به اصلاح مصرف خود نشدند هم مجبور هستند، بهای واقعی آنرا پرداخت کنند. میتوان از محل این بودجه برای اجرای پروژه های بهینه سازی مصرف استفاده نمود. علاوه بر اصلاح تعرفه ها، جهت تاثیر بر رفتار پرمصرف ها، دولت باید در زمینه سیاستگذاری های کلان تر جهت استفاده بهینه از انرژی تلاش کند.
223227
منبع: rasadkala.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب